Vanaf 1 januari 1998 mogen alleen verpakkingen op de markt gebracht worden die voldoen aan de Essentiële Eisen. Vanaf 5 juli 2018 zijn de wijzigingen van Richtlijn 2018/852 van kracht.
In de Europese Richtlijn 2004/12/EG (een wijziging op 94/62/EG) wordt gesteld dat een verpakking wordt verondersteld te voldoen aan de Essentiële Eisen wanneer een verpakking in overeenstemming is met de geharmoniseerde normen.
Deze geharmoniseerde normen zijn opgesteld door CEN, de Europese normalisatie instelling en in Nederland door het NEN zijn overgenomen en gepubliceerd.
Het voordeel van het gebruik van deze normen is dat een verpakking die voldoet aan de geharmoniseerde normen niet geweigerd mag worden op de markt in de overige Europese lidstaten. Bij het voldoen aan de essentiële eisen moeten de geharmoniseerde normen echter gezien worden als hulpmiddel.
Het is niet verplicht om de geharmoniseerde normen te gebruiken. Het is echter wel aan te raden, omdat zonder gebruik van de normen, het bewijs dat voldaan is aan de essentiële eisen, moeilijk te leveren is. Het systeem van de Essentiële Eisen is zelf declarerend: op het moment dat een verpakking op de markt wordt gebracht, verklaart het bedrijf daarmee automatisch dat deze voldoet aan de Essentiële Eisen. Zo niet, dan is het bedrijf in overtreding.
De Essentiële Eisen betreffen de wettelijke milieueisen aan iedere verpakking op het gebied van:
De vervaardiging en de samenstelling van verpakkingen
- Het volume en gewicht van de verpakking moet worden beperkt tot de minimale hoeveelheid waarbij de verpakking nog aan de functie-eisen voldoet
- Hergebruik of terugwinning van de verpakking moet mogelijk zijn
- De verpakking mag geen schadelijke of gevaarlijke stoffen bevatten wanneer de verpakking wordt verbrand of gestort
- De verpakking bevat in totaal niet meer zware metalen dan maximaal 100 ppm (100 milligram per kilogram) per verpakkingscomponent.
Het hergebruik van verpakkingen
- De eigenschappen van de verpakking maken verscheidene omlopen mogelijk
- De verpakking voldoet aan arbeidsvoorschriften voor de verwerking ervan
- De verpakking voldoet aan de specifieke eisen ten aanzien van terugwinbare verpakkingen wanneer de verpakkingen niet langer worden gebruikt en derhalve afval zijn geworden.
De terugwinning van verpakkingen
- Een bepaald gewichtspercentage van de gebruikte materialen kan opnieuw worden gebruikt, of
- De verpakking moet bij verbranding energie opleveren, of
- De verpakking kan gecomposteerd worden en is daarbij biologisch afbreekbaar.
Nieuwe minimumdoelen in Richtlijn 2018/852:
Uiterlijk 31 december 2025 wordt ten minste 65 gewichtsprocent van alle verpakkingsafval gerecycleerd;
– Uiterlijk 31 december 2025 worden de volgende minimumdoelstellingen voor recycling verwezenlijkt voor de volgende specifieke in verpakkingsafval aanwezige materialen:
– 50 gewichtsprocent van het kunststof;
– 25 gewichtsprocent van het hout;
– 70 gewichtsprocent van de ferrometalen;
– 50 gewichtsprocent van het aluminium;
– 70 gewichtsprocent van het glas;
– 75 gewichtsprocent van het papier en karton;
Uiterlijk 31 december 2030 wordt ten minste 70 gewichtsprocent van alle verpakkingsafval gerecycleerd;
Uiterlijk 31 december 2030 worden de volgende minimumdoelstellingen voor recycling verwezenlijkt voor de volgende specifieke in verpakkingsafval aanwezige materialen:
– 55 gewichtsprocent van het kunststof;
– 30 gewichtsprocent van het hout;
– 80 gewichtsprocent van de ferrometalen;
– 60 gewichtsprocent van het aluminium;
– 75 gewichtsprocent van het glas;
– 85 gewichtsprocent van het papier en karton.
